جمجمه های خاص به خفاشان اجازه می دهد تا بتوانند مهره داران را بخورند

طی بیش از 52 میلیون سال تاز زمان پدید آمدن این پستانداران پرنده تنها تعداد کمی هستند که میتوانند مهره داران را خورده و هضم کنند. زیست شناشان اخیرا توانسته اند در رابطه با این خفاشان گوشت خوار اطلاعاتی کسب کنند و دریابند که چگونه این خفاشان می توانند طعمه های مهره دار خود را خورده و هضم کنند.

جدا از ترس از خفاش های خون آشام به طور کلی خفاش ها دنبال رژیم غذایی مطابق با آن چیزی که در فیلم های هالیوودی دیده می شود نمی روند. بیشتر خفاش ها حشره خوارند اما برخی میوه خوار و گوشت خوار و تعداد بسیار کمی هم خون آشام هستند.

طی بیش از 52 میلیون سال از زمان پدید آمدن این پستانداران پرنده تنها تعداد کمی از خفاش ها قابلیت یافته اند تا مهره داران را خورده و هضم  کنند. حال زیست شناسان دانشگاه واشنگتن و موزه ی تاریخ و فرهنگ بارکی دریافته اند که چگونه این خفاشان گوشت خوار توانسته اند تکامل یافته و مهره داران را خورده و هضم کنند.

شارلن سانتانا نویسنده اصلی مقاله ای در این رابطه که در 11 می امسال در نشریه گزارشان انجمن  سلطنتی منتشر شده است می گوید: “شکارمهره داران برای خفاشان گوشتخوار بسیار چالش برانگیز بوده است. در حال حاضر خفاشان گوشتخوار که از مهره داران تغذیه می کنند می توانند گوشت،  استخوان و هر چیزی که در طعمه یافت می شود را بخورند اما باید بدانیم چه تغییراتی در این خفاشان صورت گرفته که می توانند دست به چنین عملی بزنند”.

سانتانا و نویسنده دیگر مقاله، النا چونگ که دانشجو دانشگاه ویسکانسین است می خواستند دریابند چگونه تغییرات شکل و اندازه جمجمه خفاشان باعث شده این موجودات بتوانند مهره داران را خورده و هضم کنند.

سانتانا در این مورد می گوید: “جمجمه خفاشان نقطه اتصالی با ماهیچه های آرواره دارد و تغییر مکان این نقاط اتصال باعث شده که توان گاز گرفتن طعمه کم و زیاد شود.  همچنین مقدار باز شدن آرواره ها را هم همین نقاط اتصال مفصلی تعیین می کنند.”

با وجود اینکه در حال حاضر پیش از 1300 نوع خفاش وجود دارد که تنها تعداد کمی مهره داران(از ماهی گرفته تا جانوران زمینی) را می خورند. برخی از خفاش ها هم خفاش های دیگر را می خورند.

تغییر تکاملی این خفاشان از حشره خوار به مهره دار خوار حداقل در شش بازه ی زمانی در طول تاریخ اتفاق افتاده است.

سانتانا و چونگ از تصاویر دقت بالای جمجمه 140 خفاش از 35 گونه مختلف استفاده کردند و به این ترتیب تمام 6 نوع اصلی خفاشان گوشتخوار را مورد بررسی قرار دادند. همچنین این دو محقق خفاشان حشره خوار و مهره دار خوار را هم مورد بررسی قرار دهند.

جمجمه این خفاشان از موزه محلی لس آنجلس و موزه بارکی تهیه شدند. این دو تصاویر با کیفیت را در یک برنامه پیچیده رایانه ای استفاده کردند. آنها علامت هایی در جمجمه های این خفاش ها گذاشتند و با توجه به این علامت ها مقیاس و موقعیت ویژگی های گوناگون جمجمه و فک این خفاش ها را مشخص ساختند.

به گفته سانتانا در این باره: “ویژگی منحصر به فردی که در جمجمه خفاشان گوشتخوار وجود دارد باعث تغییر ماهیت تدریجی این خفاشان در طول تاریخ شده و به آن ها اجازه خوردن مهره داران به جای حشرات را داده است.”

بنا به یافته های سانتانا و چونگ خفاشان بزرگتری که از حیوانات یا حشرات تغذیه می کردند از خفاشان دیگر پوزه های بلندتر داشته و به این دلیل می توانستند موجودات بزرگتری  را شکار کنند. خفاشان گوشتخوار پوزه هایی حتی بزرگتر از خفاشان حشره خوار دارند و همچنین صاحب جمجمه هایی هستند که آرواره های محکمتری نسبت به دیگر گونه ها داشته و این آرواره ها بیش از آرواره های خفاشان گیاهخوار  باز می شوند.

جالب اینکه کوچکترین پوزه را خفاشانی دارند که از یکی از زیر مجموعه های مهره داران یعنی ماهی ها تغذیه می کنند. جمجمه خفاشان ماهی خوار به شیوه ای تغییر شکل داده که با مقدار کمی باز شدن آرواره بتواند نیروی گاز گرفتن پر توانی ایجاد کند.

سانتانا در این مورد اعتقاد دارد که : “خیلی از ماهی ها بدن های کشیده تری نسبت به مهره داران زمینی دارند و در نتیجه همین موضوع آرواره های خفاشان ماهی خوار تفاوت شکل با آرواره های خفاشان گوشتخوار زمینی دارد. همچنین خفاشان ماهی خوار زمان زیادی را باید صرف هضم غذا بکنند زیرا در زمانی که ماهی را شکار می کنند باید تمام استخوان های ریز و تیز ماهی را زیر دندان های خود له کنند تا بلع و هضم آن راحت تر شود “

سانتانا و چونگ اطلاعاتی را هم در رابطه با جمجمه دیگر مهره داران گوشت خوار نظیر خرس قطبی، پوما، شیر و انواع مختلف کفتار و گرگ جمع آوری کردند. با این کار این دو دانشمند توانستند اطلاعات و یافته های بهتری در رابطه با جمجمه خفاشان گوشت خوار داشته باشند و با توجه به در اختیار داشتن جمجمه برخی از گوشت خواران دیگر توانستند نقاط مشترک آرواره های خفاشان گوشت خوار را با دیگر گوشت خواران مشخص سازند.

سانتانا در این مورد هم چنین نظری دارد: ” خفاشان گوشت خوار بر خلاف دیگر گوشت خواران پستاندار دندان های نیش بسیار تیز و همچنین دندانهای بسیار پرقدرت برای پاره کردن گوشت ندارند و در نتیجه مجبور هستند کل بدن شکار خود از جمله استخوان ها و گوشت آن را بجوند تا بتوانند قادر به بلع آن باشند.”

بنا به یافته های سانتانا و چونگ جمجمه های خفاشان گوشت خوار در مقام مقایسه با دیگر گوشت خواران پستاندار آرواره های قویتری دارد و در عین حال مقدار باز شدن آرواره های خفاشان گوشت خوار کمتر از دیگر پستانداران گوشت خوار است.

احتمالا با توجه به همین موضوع بوده است که خفاشان گوشت خوار توانسته اند با تغییرات جمجمه و روش های شکار قادر به شکار مهره داران و همچنین جویدن و بلع و هضم کامل آن ها شوند.

سانتانا امیدوار است که نتایج به دست آمده به محققان بوم شناسی کمک کند تا مطالعات اکولوژیکی خود در رابطه با خفاشان گوشتخوار را سر و سامان دهند و بتوانند مطالعات بیشتری بر گونه های خفاشان بزرگ مناطق استوایی و نزدیک استوایی انجام دهند. به علاوه سانتانا اعتقاد دارد که تحقیقی که انجام داده به روشنی نشان داده فاکتور های اکولوژیکی نظیر رژیم غذایی چگونه شدیداً متاثر از تغییرات تکاملی موجودات هستند.

منبع: Science Daily