آیا کوسه ها هم می خوابند؟

کوسه ها برای رساندن اکسیژن به آبششهایشان نیاز به حرکت دادن آب دارند. به همین دلیل سالها این اعتقاد وجود داشته که کوسه ها برای ادامه ی حیات نیاز به حرکت مداوم و تکان دادن آب دارند.

در نتیجه کوسه ها نمیتوانند بی حرکت باقی بمانند و برای همین نمیتوانند بخوابند. اما آیا این موضوع صحیح است؟ با وجود سالها تحقیق بر کوسه ها هنوز مساله ی خواب کوسه ها نامکشوف باقی مانده است. در زیر جدیدترین یافته ها را در این باب خواهید خواند:

صحیح یا غلط: آیا کوسه اگر حرکت نکند می میرد؟

جواب سوال بالا هم صحیح و هم غلط است. بیش از 400 نوع کوسه وجود دارد. برخی از این کوسه ها برای حرکت دادن آب به سمت آبششهایشان و تنفس کردن نیاز دارند بیشتر مواقع حرکت کنند. برخی کوسه ها مجراهای تنفسی خاصی دارند که به آنها اجازه می دهد زمانی که کف اقیانوس دراز کشیده اند نفس بکشند. این مجراها روزنه هایی در هر چشم کوسه هستند که در زمان استراحت کوسه ها هم آب را به سمت آبشش های کوسه می فرستند. این روزنه ها برای خویشاوندان کوسه های کف اقیانوس نظیر ری ها و اسکیتها و کوسه هایی نظیر ووبگونگ بسیار سودمندند. کوسه های ووبگونگ در کف اقیانوس مخفی شده و زمانی که ماهی ها از بالای سرشان رد می شوند آنها را شکار می کنند.

پس بالاخره آیا کوسه ها می خوابند؟

پاسخ به این سوال بستگی به نحوه ی تعریف ما از خواب دارد. طبق فرهنگ واژگان آنلاین مریام-وبستر: “خواب تعلیق دوره ای و طبیعی حواس در زمانیست که بدن در حال تجدید قوا می باشد”. ما مطمئن نیستیم کوسه ها توان معلق سازی حواسشان را داشته باشند هرچند امکان چنین امری وجود دارد. آیا کوسه ها مانند انسانها میتوانند چند ساعت خود را جمع کرده و استراحت کنند؟ به نظر می رسد چنین نباشد.
گونه های کوسه که برای حرکت دادن آب و رساندن ان به آبشش هایشان ناچارند همواره شنا کنند دوره های فعال و آرامش دارند ولی مانند انسانها به خواب عمیق نمی روند. این گونه ها عموماً نوعی شنا در خواب دارند که طی آن بخشهایی از مغز کمتر فعال بوده و کوسه حرکت خود را حفظ می کند.

حداقل یک تحقیق نشان داده نخاع کوسه هاست که حرکات شنای کوسه ها را هماهنگ می کند نه مغز آنها. این کار موجب می شود در حالیکه کوسه حواس خود را در حالت تعلیق نگاه داشته هنوز حرکتهایش حفظ شوند. به این ترتیب بخش مربوط به معلق نگهداشتن حواس که در توضیح خواب در فرهنگ واژگان به آن اشاره شده بود در این مورد افاده شده است.

استراحت در کف اقیانوس

کوسه هایی نظیر کوسه های آبسنگهای کارائیب، کوسه های پرستار و کوسه های لمون در کف اقیانوسها و غارهای زیر آبی استراحت می کنند اما بنظر می رسد در حین استراحت حواسشان به اتفاقات اطرافشان باشد بنابراین نمیتوان گفت به خواب رفته اند.

شنای رفت و برگشتی یا یو – یویی

در مقاله ای در هافینگتن پست به قلم گراسمن از قول جرج اچ. برجس مدیر تحقیقات کوسه ی برنامه ی تحقیقاتی فلوریدا نقل شده که در مورد خواب کوسه ها اطلاعات ما ناقص است اما به نظر می رسد برخی کوسه ها در زمان شنای رفت و برگشتی خود در زمان رفتن به کف اقیانوس در حال استراحتند. البته هنوز نمیدانیم چند و چون استراحت در هر گونه ی کوسه ها به چه ترتیب باشد و اینکه آیا کوسه هایی که در حال استراحتند خواب هم می بینند یا خیر.

بهرحال کوسه ها هم مانند دیگر جانداران دریایی استراحت می کنند اما مانند انسانها به خواب عمیق نمی روند.

منبع: About