کرمهای میوه ی مضطرب کمکی برای یافتن داروهای موثرتر

کرمها هم مضطرب می شوند یا رفتاری مشابه از خود نشان می دهند که درست مثل ما انسانها می توان آنها را هم با داروهای مسکن آرام کرد. این کشف می تواند باعث تسریع فرآیند یافتن داروهای ضد اضطراب شود.

تحقیقات زیادی در زمینه های درمان ناهنجاریهای خلقی انجام پذیرفته اما پس از گذشت چند دهه افرادی که از مشکل تشویش متوسط یا شدید رنج می برند هنوز پیشرفت زیادی را شاهد نبوده اند. این مساله با توجه به اینکه ناهنجاری اضطراب و تشویش معمولترین بیماری روانی در ایالات متحده ی آمریکا می باشد قابل توجه است.

دکتر آدام کلاریج-چانگ از دانشکده ی پزشکی دوک-ان.او.اس در این مورد می گوید: “تحقیق در مورد اضطراب در جوندگان از کوچک بودن تعداد نمونه ها و پیچیدگی مغز پستانداران در رنج می برد. بسیاری از محققان که در زمینه ی اضطراب جوندگان تحقیق می کنند با این جمله موافقند که شکست در کاهش اضطراب بیماران از درک ناکافی سازوکارهای ابتدایی نوروژنتیک اضطراب سرچشمه می گیرد.”

بنابراین نیاز به نمونه ای ساده تر می باشد. یعنی جانداری که مضطرب می شود اما پیچیدگگی کمتری داشته و نتیجتا مطالعه بر رویش ساده تر است. مغز مناسب برای تحقیق در زمینه ی اضطراب مغزیست که درک آن ساده و کم هزینه باشد و به عقیده ی دکتر فرحان محمد کرم میوه ی دروسوفیلا که مدلی مناسب دانشمندان ژنتیک است برای این منظور بهترین است. به گفته ی دکتر فرحان محمد کرم های میوه هم مانند جوندگان در زمانیکه در اتاقکی محصور باشند مسیر دیوارها را دنبال می کنند.

 فرحان به این مطلب اشاره می کند: “دنبال کردن دیوار مدتهاست نشانه ای از اضطراب محسوب می گردد و در نتیجه با مشاهده ی حرکتی مشابه در کرم های میوه احتمال دادم کرم های میوه هم مضطرب می شوند”. این احتمال احتمالی ضعیف بود اما فرحان به کرم های میوه دیازپام (والیوم) داد و مشاهده کرد مانند جونده هایی که به آنها دیازپام داده می شود کرم های میوه هم در زمان مصرف دیازپام زمان بیشتری را به جای حرکت به سمت دیوارها در وسط اتاقک سپری می کنند. زمانی که کرمها را در موقعیتهای پر اضطاب تری قرار دادند مشاهده شد کرم ها بیشتر و بشتر به دیوارها می چسبند.

محمد و کلاریج-چانگ گزارشی از مشاهداتشان را در نشریه ی زیست شناسی معاصر (Current Biology) منتشر کردند و ضمن آن اشاره ای هم به تلاشهایشان برای تغییر نشانه های اضطراب با دستکاری ژنهای d5-HT1A, d5-HT1B, dSerT نمودند. این ژنها مشابه ژنهایی هستند که آزادسازی و جذب سروتونین در پستانداران را تحت تاثیر قرار می دهند و حذف یا افزایش بیش از حد آثرات آنها در موشها بر میزان اضطراب موثر است.

تغییر اثرات ژن d5-HT1A تاثیر کمی بر کرم میوه دارد اما تغییر اثرات d5-HT1B و dSerT بر باعث میشود عادت دنبال کردن دیوار در کرم میوه تغییر کند. نویسندگان تحقیق در این مورد می گویند: “تاثیر این تغییر عملکرد ژنها در تغییر رفتار کرم های میوه بسیار شبیه تغییر دادن عملکرد ژنهای جوندگان به منظور کاهش اضطراب بود که مبین شبه اضطرابی بودن رفتار کرم های میوه بود.”

محمد و کلاریج-چانگ با بررسی ژنتیک مغز ساده ی این حشره پنج ژن را شناسایی کردند که تا به حال تاثیر آنها بر اضطراب بررسی نشده بود. با وجود اینکه بیش از 700 میلیون سال از جدایی تکاملی انسان و کرم میوه می گذرد ژنهایی مشابه در پستانداران هم یافت شدند. محققان بر این باورند که این ژنها ارزش بررسی بیشتر را دارند و ممکن است به کار ساخت داروهایی برای تسکین بیمارانی که از اضطراب شدید رنج می برند بیایند.

با این حال کشف این موضوع که کرمهای میوه رفتارهایی حسی از خود بروز می دهند که سابق بر این تصور می شد مختص مهره داران باشد ممکن است مشکلاتی از دید اخلاق مداران در جوامع پزشکی ایجاد نماید.

منبع : IFLScience