آرایش ضربدری شکل از ستاره ها در مرکز کهکشان راه شیری مشاهده شد

وضعیت مرکز کهکشان راه شیری بسیار جالب تر از گذشته شده است. نه تنها در این قسمت یک ابر سیاه چاله بسیار بزرگ وجود دارد که جرمی میلیون ها برابر خورشید دارد بلکه حالا ستاره شناسان گروهی عظیم از ستارگان را که ارایشی به شکل  X دارند در مرکز این کهکشان کشف کرده اند.

Melissa Ness از موسسه پلانک و  Dustin Lang از دانشگاه تورنتو با همکاری یکدیگر تحقیقی بر روی این ساختار مرموز انجام داده اند . این ساختار اولین بار توسط Ness در توییتی که Lang منتشر کرده بود مشاهده شد.

Lang یک نقشه تعاملی به اشتراک گذاشته بود که توسط داده های در دسترس عمومی که از کاوشگر نقشه‌بردار فروسرخ میدان وسیع WISE- تلسکوپ فروسرخ ناسا- تهیه شده بود. اگرچه این قضیه موضوع اصلی توییت Lang و یا تحقیقات وی نبود بسیاری از افراد شامل Ness در مورد تحدب راه شیری نظر دادند.

Ness –محقق اصلی این تحقیق- در بیانیه ای می گوید:” این تحدب نشان دهنده اصلی نحوه شکل گیری راه شیری است. اگر بتوانیم این تحدب را درک کنیم می توانیم فرآیند های کلیدی را که در ایجاد و شکل گیری کهکشان ما نقش داشته اند را نیز درک کنیم.”

این تحقیق که در Astronomical Journal منتشر شده بر روی اهمیت توجه به این ویژگی راه شیری تاکید می کند. کهکشان ما از نوع مارپیچی میله ای است یعنی تراکم مرکزی ستارگان مانند بسیاری از کهکشان های مشهور کروی شکل نیست بلکه بیشتر به توپ راگبی شبیه است.

اما در مورد آرایش X شکل، این ارایش احتمالا در اثر بر هم کنش بین هسته کهکشان راه شیری و صفحه دایره ای حفره دار آن ایجاد شده است که باعث شده است تا ستارگان کهکشان با این شکل خاص بیرون زدگی داشته باشند.

بسیاری از ستاره شناسان اعتقاد دارند میله مرکزی راه شیری ناپایدار است و اندازه و شکلش با گذر زمان عوض می شود. از اشکالی جعبه مانند گرفته تا شکلی شبیه بادام زمینی که این تغییر شکل ها به بر هم کنش های گرانشی ستارگان قسمت محدب و دیسک مارپیچی بستگی دارد.

عامل دیگری که می تواند هسته کهکشان ها را تحت تاثیر قرار دهد برخورد های بین کهکشان های بزرگ و کوچک است. البته ما از منابع دیگر می دانیم که در 9 میلیارد سال گذشته، راه شیری با هیچ کهکشان بزرگی بر هم کنش نداشته است.

Ness می گوید:” ما شکل جعبه ای و X داخل آن را به راحتی در تصویر به دست آمده از WISE مشاهده می کنیم که نشان می دهد فرآیند های تشکیل دهنده داخلی باعث ایجاد این تحدب شده اند.. همچنین این قضیه این نظریه که کهکشان ما زندگی نسبتا ارامی داشته و از زمانی که تحدب ایجاد شده هیچ گونه تغییر شکل یا به هم پیوستگی نداشته است را تقویت می کند. علت این امر این است که اگر ما با کهکشان های دیگر بر هم کنش قابل تاملی داشتیم بدون شک تشکیل این شکل با مشکل مواجه می شد.”

این ارایش X شکل قبلا نیز گزارش شده بود اما این تحقیق واضح ترین تصویری که تاکنون از ان ثبت شده را به نمایش گذاشته است. درآینده مشاهدات بیشتر و همچنین شبیه سازی های دینامیکی به درک بهتر ما از نحوه شکل گیری این پدیده کمک خواهند کرد.

Lang می گوید:” برای من ، این تحقیق – کشف تصادفی که از داده های در اختیار عموم به دست می آید-  مصداق بارز کلمه جالب است. من بسیار خوشحالم که از نقشه های WISE من برای پاسخ به سوالاتی استفاده می شود که خودم هم نمی دانستم وجود دارند.”

منبع : IFLScience