سیستم عامل امبدد یا Embedded operating system چیست؟

سیستم عامل تعبیه شده یا سیستم عامل امبدد (embedded operating system) سیستم عاملی برای سیستم های امبدد یا سیستم های نهفته و یا به عبارتی سیستم های جاسازی شده است.

این نوع سیستم عامل معمولاً حداکثر کارآمدی و بازده را دارد و قابل اتکا نیز هست. داشتن حداکثر کارآمدی و بازده به قیمت از دست دادن بخشی از عملکرد و جزئیات که سیستم عامل‌های بزرگ‌تر ارائه می‌کنند تمام می‌شود؛ مانند عملکردهایی که ممکن است توسط برنامه‌های تخصصی استفاده نشود. این نوع سیستم عامل ممکن است بسته به روش استفاده شده برای انجام چند کار همزمان، اغلب به عنوان یک سیستم عامل بی درنگ یا RTOS در نظر گرفته شود.

در یک سیستم عامل تعبیه شده، دسترسی سخت افزار مورد استفاده به منابع مانند RAM و ROM را می‌توان بسیار محدود کرد. بنابراین طراحی توکار این سیستم عامل‌ها ممکن است که دامنه‌ای باریک به یک برنامه‌ی خاص بدهد تا تحت این محدودیت‌ها، کارکرد دلخواهی به دست آید. در راستای کسب منفعت بیشتر از قدرت پردازش CPU ، توسعه دهندگان (دِوِلوپرها) می‌توانند کدهای حیاتی و مهم را به زبان اسمبلی بنویسند. این زبان که روی ماشین کارایی بالایی دارد، به طور بالقوه می‌تواند به قیمت قابل حمل بودن و تداوم عمر موجب سرعت و از بین بردن وقایع تصادفی شود. در اغلب موارد، کل یک سیستم عامل تعبیه شده با یک زبان جا به جایی پذیر مانند C نوشته شده است.

تفاوت مهمی که میان اکثر سیستم عامل‌های تعبیه شده و سیستم عامل‌های رومیزی (دسکتاپ) وجود دارد این است که برنامه، از جمله سیستم عامل، معمولاً به طور یکپارچه به یک تصویر اجرایی مرتبط می‌شوند. یک سیستم عامل تعبیه شده بر خلاف یک سیستم عامل دسکتاپ، نمی‌تواند برنامه‌ها را لود و اجرا کند. این بدان معناست که سیستم فقط قابلیت اجرای یک برنامه یا برنامه های خاص از قبل تعیین شده را دارد.