نیاکان ناقل مالاریا ممکن است دایناسورها را مبتلا به مالاریا کرده باشد

منشاء تکامل انگل مالاریا شاید بسیار قدیمی تر از آنچیزی باشد که تصور می شد. بررسی حشره ای صد میلیون ساله که در کهربا حفظ شده است مدرکی در مورد قدیمی ترین نیای مالاریا به دست ما رسانده که نشان می دهد این انگل نه تنها نیای پستانداران را مبتلا کرده بلکه ممکن است سالها پیش دایناسورها را هم آلوده کرده باشد.

تحقیق اخیر در مورد پشه ی نیش زن کوچک آبی مربوط به دوره ی میان کرتاسه که باقیمانده های یک انگل منقرض شده ی مالاریا به نام (Paleohaemoproteus burmacis) را در خود داشته نشان داده این انگل شباهتهای بسیاری به گونه ی کنونی پلاسمودیوم که باعث بروز مالاریا می گردد دارد.

جرج پوینار جونیور که نویسنده ی اصلی تحقیق منتشر شده در نشریه ی حشره شناسی آمریکاست در بخشی از مطلب گفته است: “حدس می زنم سنگواره نشان می دهد مالاریای کنونی لااقل بیست میلیون سال پیش توسط پشه ی ناقل مالاریا انتقال می یافته اما نسلهای قدیمیتر مالاریا که توسط پشه های کوچک نیش زن انتقال می یافته اند لااقل صد میلیون سال قدمت دارند”. پوینار بر این باور است که شاید این تحقیق پاسخی باشد بر این سوال که آیا میزبان اصلی انگل بی مهره گان بوده اند یا خیر. به گفته ی او به جای اینکه بگوییم مالاریا در حشرات بازتولید می شوند بهتر است بگوییم میزبانان اصلی مالاریا حشرات بوده اند.

نسل باستانی ویروس مالاریا یکی دیگر از نظریه های جنجالی تر پوینار را هم قابل بحث می سازد. طبق این نظریه به جای برخورد شهاب سنگ با زمین و یا شاید در کنار برخورد شهاب سنگ، عفونت انگلی در زوال و انقراض تدریجی دایناسورها نقش داشته باشد. بنا به ادعای او تکامل بیماری می تواند تاثیر فراوانی بر تکامل جانوران داشته باشد.

پوینار اعتقاد دارد: “حوادث فاجعه باری در آنزمان اتفاق افتاده اند نظیر برخورد شهاب سنگ با زمین و جریان یافتن گدازه های آتشفشانی. اما در حال حاضر هنوز باور بر این است که دایناسورها به تدریج و طی هزاران سال رو به انقراض رفتند. این نشان دهنده ی تاثیر اتفاقات دیگر علاوه بر آن فجایع بر انقراض دایناسورهاست. بیماریهای انتقال یافته از حشرات نظیر مالاریا، بیماریهای میکروبی و همینطور بیماریهای مهره داران در همان روزها پا به عرصه گذاشتند.”

با وجود اینکه انواع مختلفی ویروس مالاریا گروه های مختلفی از ارگانیسمها را مبتلا می کنند تنها معدودی کشنده هستند. برای نمونه با وجود اینکه حداقل شش گونه ی مختلف پلاسمودیوم انسان، شامپانزه و گوریلها را مبتلا می کنند تنها نوعی که انسان را مبتلا می کند کشنده است.

پیش از این کشف شده بود مالاریای انسانی از نوعی مالاریا که گوریلها را مبتلا می کند منشعب شده است و تحقیقی جدیدتر که مالاریای انسانی را از نظر ژنتیکی با دو نوع ویروس مالاریای بوزینه ها مقایسه کرده به نتیجه ی جالب توجه دیگری رسیده است: نوع مرگ بار انسانی که اینقدر مخرب بوده است تنها ده هزار سال پیش بوجود آمده است.

یک پشه ی کوچک نیش زن که درون کهربا حفظ شده است اووسیتهای Paleohaemoproteus burmacis ) انگل منقرض شده ای شبیه ویروس مالاریا ( را درون خود دارد.

منبع: Iflscience