کلمه ربات توسط Karel Capek نویسنده نمایشنامه ( R.U.R  عقل ربات های جهانی) در سال 1920 ابداع شد. ریشه این کلمه، کلمه چک اسلواکی (robotnic) به معنی کارگر می‌باشد.

با مدیاسافت همراه باشید تا با مفهوم رباتیک بیشتر آشنا شوید.
امروزه معمولاً کلمه ربات به معنی هر ماشین ساخت بشر که بتواند کار یا عملی که به‌طور طبیعی توسط انسان انجام می‌شود را انجام دهد، استفاده می‌شود.

رباتیک چیست ؟

رباتیک شاخه ای از مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی الکترونیک و علوم کامپیوتر است که به طراحی، ساخت، بهره برداری و استفاده از ربات می پردازد. رباتیک فن‌اوری جدیدی نیست ولی توانایی کاربردش در تمام‌ عرصه‌های علوم و تاثیرش در فناوری‌های دیگر اهمیت زیادی دارد.

برای آشنای هر چه بیشتر شما با حوزه و شاخه های مربوط به علم رباتیک پیشنهاد می کنیم مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید:

منظور از ربات های صنعتی چیست ؟

امروزه، 90% رباتها، رباتهای صنعتی هستند، یعنی رباتهایی که در کارخانه ها، آزمایشگاهها، انبارها، نیروگاهها، بیمارستانها، و بخشهای مشابه به کارگرفته می شوند.در سالهای قبل، اکثر رباتهای صنعتی در کارخانه های خودروسازی به کارگرفته می شدند، ولی امروزه تنها حدود نیمی از رباتهای موجود در دنیا در کارخانه های خودروسازی به کار گرفته می شوند.

ربات‌ها از چه ساخته می‌شوند؟

ربات‌ها دارای سه قسمت اصلی هستند:

• مغز که معمولاً یک کامپیوتر است.
• محرک و بخش مکانیکی شامل موتور، پیستون، تسمه، چرخ‌ها، چرخ دنده‌ها و …
• سنسور که می‌تواند از انواع بینایی، صوتی، تعیین دما، تشخیص نور، تماسی یا حرکتی باشد.با این سه قسمت، یک ربات می‌تواند با اثرپذیری و اثرگذاری در محیط کاربردی‌تر شود.

برای درک کامل از مفهوم ربات و همچنین سیر پیشرفت و تحول آن شما را دعوت به مطالعه مقاله زیر می نماییم:

جنبه های رباتیک

نمی توان گفت که انواع مختلفی از رباتها وجود دارند. آنها با توجه به محیط ها و کاربردهای مختلف ساخته می شوند که باعث می شود دارای اشکال و نرم افزارهای مختلفی باشند ، اما در ساخت همه ی آنها سه موضوع مشترک وجود دارد :

• قطعات مکانیکی مانند قاب ، فرم ، طراحی شکل ربات
• قطعات الکتریکی مانند مدارهای کنترلی و باتری
• کد های برنامه نویسی که باعث می شود یک ربات تحت شرایط خاص چگونه عمل کند.

تأثیر رباتیک در جامعه 

علم رباتیک در اصل در صنعت به‌کار می‌رود و ما تأثیر آن را در محصولاتی که هر روزه استفاده می‌کنیم، می‌بینیم. که این تأثیرات معمولاً در محصولات ارزان‌تر دیده می‌‌شود.

ربات‌ها معمولاً در مواردی استفاده می‌شوند که بتوانند کاری را بهتر از یک انسان انجام دهند یا در محیط پر خطر فعالیت نمایند مثل اکتشافات در مکان‌های خطرناک مانند آتش‌فشان‌ها که می‌توان بدون به خطر انداختن انسان‌ها انجام داد.

قوانین سه‌گانه رباتیک

ایزاک آسیموف نویسنده داستان‌های علمی تخیلی قوانین سه‌گانه رباتیک را به صورت زیر تعریف‌کرده است:
1ـ یک ربات نباید به هستی انسان آسیب برساند یا به واسطه بی‌تحرکی، زندگی یک انسان را به مخاطره بیاندازد.
2ـ یک ربات باید از دستوراتی که توسط انسان به او داده می‌شود، اطاعت کند؛ جز در مواردی که با قانون یکم در تضاد هستند.
3ـ یک ربات باید تا جایی‌که با قوانین یکم و سوم در تضاد نباشد از خود محافظت کند.

مشکلات رباتیک

یک ربات مانند هر ماشین دیگری، می‌تواند بشکند یا به هر علتی خراب شود. ضمناً آن‌ها ماشین‌های قدرتمندی هستند که به ما اجازه می‌دهند کارهای معینی را کنترل کنیم.

خوشبختانه خرابی ربات‌ها بسیار نادر است زیرا سیستم رباتیک با مشخصه‌های امنیتی زیادی طراحی می‌شود که می‌تواند آسیب‌ آن‌ها را محدود ‌کند.

در این حوزه نیز مشکلاتی در رابطه با انسان‌های شرور و استفاده از ربات‌ها برای مقاصد شیطانی داریم. مطمئناً ربات‌ها می‌توانند در جنگ‌های آینده استفاده شوند. این می‌تواند هم خوب و هم بد باشد. اگر انسان‌ها اعمال خشونت آمیز را با فرستادن ماشین‌ها به جنگ یکدیگر نمایش دهند، ممکن است بهتر از فرستادن انسان‌ها به جنگ با یکدیگر باشد. ربات‌ها می‌توانند برای دفاع از یک کشور در مقابل حملات استفاده می‌شوند تا تلفات انسانی را کاهش دهد. آیا جنگ‌های آینده می‌تواند فقط یک بازی ویدئویی باشد که ربات‌ها را کنترل می‌کند؟

مزایای رباتیک

معمولاً یک ربات می‌تواند کارهایی که ما انسان‌ها می‌خواهیم انجام دهیم را ارزان‌تر انجام‌ دهد. ربات‌ها می‌توانند کارها را دقیقتر از انسان‌ها انجام دهند و روند پیشرفت در علم پزشکی و سایر علوم کاربردی را سرعت ‌بخشند. ربات‌ها به ویژه در امور تکراری و خسته کننده مانند ساختن صفحه مدار، ریختن چسب روی قطعات یدکی و… سودمند هستند. برای مثال امروزه برای بررسی وضعیت داخلی رآکتورها از ربات استفاده می شود تا تشعشعات رادیواکتیو به انسانها صدمه نزند. رباتها روز به روز هوشمندتر می شوند تا هرچه بیشتر در کارهای سخت و پر خطر به یاری انسانها بیایند.

برای آشنایی بیشتر با هوش مصنوعی میتوانید به مقاله زیر مراجعه نمایید:

نرم افزارهای حوزه ی رباتیک

RobotWorks :  این نرم افزار میتواند واسط رباتیک و گذرگاه شبیه سازی ربات را برای نرم افزار محبوب SolidWorks ایجاد نماید. با استفاده از RobotWorks قادر خواهید بود ربات های صنعتی خود را در نرم افزار SolidWorks طراحی کرده و حرکات و اطلاعات مربوط به آنها را به صورت سه بعدی ( در نرم افزار RobotWorks ) مشاهده نمایید .

EASY-ROB : EASY-ROB  یک نرم افزار کاربردی در زمینه ی شبیه سازی بازو های رباتیک است که کاربران با استفاده از آن میتوانند ضمن مشاهده ی رفتار دقیق بازو، اطلاعات مربوط به ساخت آن را نیز از نرم افزار استخراج نمایید.

RoboCupRescue : وجود بلایای طبعیی همچون سیل، زلزله و… و خرابی هایی که بعد از رخ دادن آنها دامن گیر انسان ها میشود باعث شد، تا بشر به کاربرد ربات ها در زمینه ی امداد و نجات توجه بیشتر داشته باشد، در این بین گروه های مختلفی در زمینه ی طراحی و ساخت ربات های امداد گر شروع به فعالیت کردند یکی از این گروه ها تیم تحقیقاتی RoboCupRescue میباشد.

Microsoft Robotics Developer Studio : این نرم افزار یکی از نرم افزارهای قوی در زمینه شبیه سازی ربات ها است.شما با استفاده از این نرم افزار، می توانید به راحتی بخش مکانیک ربات خود را شبیه سازی نمایید.

Webots : نرم افزار Webots برای مدلسازی و برنامه نویسی و شبیه سازی ربات های متحرک مورد استفاده قرار می گیرد.کتابخانه های این محصول، به شما امکان می دهد که برنامه های کنترلی خودتان را به منظور ساخت ربات های واقعی بر روی این ربات ها به اجرا در بیاورید. همچنین خود نرم افزار هم این امکان رو به شما می دهد که ربات های مختلفی را در یک محیط طراحی کنید و برای هر کدام می توانید ویژگی های متفاوتی را تعریف کنید، همانند، شکل، رنگ، تکسچر، جرم، اصطکاک و غیره. همچنین شما می توانید هر ربات را با تعداد زیادی از سنسورها و محرک ها مجهز کنید. شما قادر خواهید بود که برای آنها برنامه نویسی کنید و نتایج را بر روی ربات های واقعی پیاده کنید. بیش از 5000 دانشگاه و مرکز تحقیقاتی از این نرم افزار استفاده می کنند.

تاثیرات شغلی رباتیک

بسیاری از مردم از اینکه ربات‌ها تعداد شغل‌ها را کاهش دهد و افراد زیادی شغل خود را از دست دهند، نگرانند. این تقریباً هرگز قضیه‌ای بر خلاف تکنولوژی جدید نیست. در حقیقت اثر پیشرفت‌ تکنولوژی مانند ربات‌ها (اتومبیل و دستگاه کپی و…) بر جوامع ، آن است که انسان بهره‌ورتر می‌شود.

آینده رباتیک

جمعیت ربات‌ها به سرعت در حال افزایش است. این رشد توسط ژاپنی‌ها که ربات‌های آن‌ها تقریباً دو برابر تعداد ربات‌های آمریکا است، هدایت شده است.
همه ارزیابی‌ها بر این نکته تأکید دارد که ربات‌ها نقش فزاینده‌ای در جوامع مدرن ایفا خواهند کرد. آن ها به انجام کارهای خطرناک، تکراری، پر هزینه و دقیق ادامه می‌دهند تا انسان‌ها را از انجام آن‌ها باز دارند.
منبع : Button